Аксубай пенсионеркасына ике кредит рәсмиләштергәннәр

Барысы да пенсионерканың банк картасын яңартырга карар итүеннән һәм бер банк офисына мөрәҗәгать итүеннән башланган. Шул ук көнне аның телефон номерына билгесез кеше шалтырата, үзен банк хезмәткәре дип таныштыра һәм хәтта аны исеме белән атый, булган банк карталары белән, шулай ук интернет-кибетләрдә сатып алулар ясаганыгыз бармы, дип кызыксына. Һәм билгесез ир-атның, ул аның исемен дә атый, аның исеменә кредит рәсмиләштерергә теләвен әйтә. Хатын аптырап кала, хәтта киңәш сорап улына шалтыратырга да тели. Ләкин “банк хезмәткәре” тәвәккәл булып чыга: вакытны үткәрәсез – сезгә кредит рәсмиләштерәчәкләр, ди. Һәм мобиль кушымта йөкләргә тәкъдим итә, ничек һәм нәрсә эшләргә икәнен адымлап аңлата. Аннары инде банкның икенче “хезмәткәре” – Дарья элемтәгә чыга, ул кушымтаның паролен атауны һәм смс-хәбәрләрдән кодларны хәбәр итүне сорый.
Зыян күрүче экранда 442 мең сум акча күргәч, шикләр куркуга әйләнә, ул бу суммага кредит рәсмиләштерелгәнен һәм аны ябарга кирәклеген уйлый. Ләкин аны тынычландыралар, кыз акчаны өлешләп өченче затның телефон номерына күчерә башлый, башта 95500 сум, аннары 45600 сум. Ә аннары мобиль кушымтада тагын бер сумма – 137 000 сум пәйда була. Ә Дарья алга таба хатын-кыз белән робот-ярдәмче аралашачагын һәм аның барлык сорауларына да уңай җавап бирергә кирәклеген әйтә.
Мобиль телефоннан шалтыратуны туктатмыйча, хатын-кыз стационардан банкның кайнар линия номерын җыя, анда банк хезмәткәрләре исеменнән мошенникларның эш итүен раслыйлар, шәхси кабинетын ябып куярга ярдәм итәләр һәм ике рәсмиләштерелгән кредит турында хәбәр итәләр, ашыгыч рәвештә банк бүлекчәсенә килергә киңәш итәләр. Бер кредитны түләргә өлгерәләр, мошенниклар акчаны күчереп өлгерми, ә беренчесе – 179 640 сум күләмендәгесе түләнмәгән булып кала.
– Гражданнарның ышанучанлыгы аяныч нәтиҗәләргә китерә. Хәтта башкаларның мисаллары да аларны бернәрсәгә дә өйрәтми. Банк картасын алганчы, куркынычсызлыкны истә тотарга, банк хезмәткәре белән мошенниклык гамәлләре кылу предметына киңәшләшергә кирәк. Әгәр дә сез мәгълүмат технологияләрен тулысынча белмисез икән, шәхси кабинетны ачу һәм аның аша нинди дә булса түләүләр һәм сатып алулар ясау куркыныч. Онытмагыз, банк хезмәткәрләре акча күчерү өчен программалар урнаштырырга тәкъдим итмиләр, – дип искәртте Россия ЭЭМның Аксубай районы буенча бүлеге тикшерүчесе Динә Сәхабетдинова. – Таныш булмаган номерлардан шалтыратуларга җавап бирмәү яхшырак, ә шалтыратучылар үзләрен банк хезмәткәрләре итеп тәкъдим итәләр икән, сөйләшүне өзеп, банк картасын алырга, аның кире ягында кайнар линия номеры бар, шушы номерны җыегыз һәм сезнең карталар белән нинди дә булса гамәлләр башкарыламы-юкмы икәнен үзегез ачыклагыз.