Ике полкташ, ике легенда очрашты

Әгәр редакция хезмәткәрләре үзләре аның шаһитлары булмаса, булган хәлгә ышану авыр булыр иде.

Ләкин тормышта барысы да булырга мөмкин.

Бөек Ватан сугышының 6 нчы гвардия танк армиясенең 46 нчы полкында узган ике кеше, ике район кешесе очрашты. Икесе дә Орел-Курск дугасындагы сугышларда, Яссы-Кишинев һәм Корсунь - Шевченков операцияләрендә катнашкан. Молдавияне, Румынияне, Чехословакияне азат итәләр.

Елисей Тимирясов танк командиры сыйфатында, Мария Фролова элемтәче була

Ә чынлыкта бу очрашу ничек килеп чыкты соң? Мюд авыл җирлеге башлыгы Татьяна Зюзинага электрон почта аша түбәндәге эчтәлектәге хат килеп төшә:

«Сәлам, Татьяна! Сезгә Удмурт Республикасы Дебес районы депутатлар Советы Рәисе - Степанова Ольга Рафаил кызы яза. Мин сезне «Иске Мокшино « җәмгыяте аша таптым.

Эш шунда ки, бездә сезнең якташыгыз, Бөек Ватан сугышында катнашкан Мария Егоровна Фролова яши. Мария Егоровна туган ягында 50 ел булмаган һәм Иске Мокшино авылында, сугышчылар һәйкәле янында, авылдашлары белән бергә Хәтер көнен билгеләп үтәргә хыяллана. Сез безгә ярдәм итә алмассызмы?»

Әлбәттә, Мюд авыл җирлеге башлыгы уңай җавап бирә.

101 яшьлек Мария Егоровнаны бөтен авыл халкы каршы ала. Тантаналы очрашуга мәдәният бүлеге мөдире Алексей Тимирясов килде. Алексей Сергеевич кунакка районыбызныз легендасы, ветеранпедагог Елисей Мурзич Тимирясовны алып килде.

Удмуртиядән 700 километр юлны җиңел генә кичкән Мария Егоровна аның белән танышырга теләк белдерә һәм Алексей Сергеевичтан очрашу оештыруны сорый.

Мария Егоровнаның күкрәгендә, башка күп кенә бүләкләр арасында Кызыл Йолдыз орденын күргәч, Елисез Мурзич гаҗәпкә калды. Ачыкланганча, бу иң кыйммәтле бүләкне Мария Фролова Днепрны кичкәндә күрсәткән батырлыгы өчен ала. Ул шулай ук 1нче дәрәҗә Ватан сугышы орденына, «Батырлык өчен», «Хәрби казанышлар өчен» медальләренә лаек булуын сөйләде. Аның пиджагын «Праганы азат иткән өчен», «Будапештны алган өчен», «Германияне Җиңгән өчен», «Японияне Җиңгән өчен», «6-нчы гвардия танк армиясе ветераны «медальләре, шулай ук сугыштан соңгы» хезмәт отличнигы өчен «медальләре дә бизи.

-Ә син, очраклы рәвештә, минеанда , фронтта күрмәдеңме? - дип сорады кунак, Елисей Мурзичка яшь гүзәл зат белән фото сузып. - Юк, күрмәдем, - дип җитди җавап бирде ул.

Ә син кайда, нинди фронтта сугыштың? - диалог дәвам итте. Әңгәмәдән аңлашылганча, аларның икесе дә сугыш юлын 6 нчы гвардия танк армиясенең 46 танк полкы составында узганлыгы ачыкланды... Истәлекләрне барлау башланды.... Командирларны искә төшерделәр, аларның кайсысы иң тәҗрибәле, абруйлы булганлыгы турында бәхәсләштеләр. Ике полкташның әңгәмәсе бер сәгатькә якын дәвам итте. Мария Егоровна Иске Узи авылына кунакка чакырулы иде, анда да аның белән очрашу оештырырга планлаштыралар.

Ветераннар, яңа очрашуга өметләнеп, бер-берсен гомер буе белгән кебек, аерылыштылар.

Мария Фролова 1922 елның 20 апрелендә Иске Мокшино авылында туа.1941 елда Аксубай педагогия училищесын тәмамлагач, Тарханка авылына җибәрелә. 1942 елның язында үз теләге белән Кызыл Армиягә керә. Орджоникидзе Хәрби элемтәчеләр училищесында укый. Фронт якынлашу сәбәпле училище таркатыла, һәм курсантларны фронтка җибәрәләр. Фашист Германиясе тар-мар ителгәч, Япония белән сугышта катнаша.

Демобилизациядән соң Аксубай районының Пономаревка җидееллык мәктәбе директоры булып эшли. 1960 елда Удмуртиягә Дебеса район үзәгенә күчеп килә, анда пенсиягә кадәр район мәгариф бүлеге мөдире була. Еллар узса да, яшьләрне патриотик тәрбияләү белән шөгыльләнүен дәвам итә.

Мария Фролова Удмуртия Республикасы Дебес районының Мактаулы гражданы.